Năng lượng tái tạo đang trở thành xu hướng tất yếu trên toàn cầu, và năng lượng mặt trời là một trong những nguồn năng lượng phổ biến nhất hiện nay. Đối với các doanh nghiệp, việc đầu tư vào hệ thống năng lượng mặt trời không chỉ mang lại lợi ích kinh tế dài hạn mà còn góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Tuy nhiên, việc lựa chọn tấm pin năng lượng mặt trời phù hợp lại là một quá trình đòi hỏi sự hiểu biết sâu rộng về các yếu tố kỹ thuật và thị trường. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết và các lời khuyên thực tiễn để giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định đúng đắn khi đầu tư vào tấm pin năng lượng mặt trời.
1. Lựa chọn công nghệ tấm pin
Khi chọn tấm pin năng lượng mặt trời, yếu tố công nghệ là một trong những yếu tố quan trọng nhất. Hiện nay, có hai loại công nghệ chính được sử dụng trong các tấm pin quang điện (solar photovoltaic):
- Công nghệ silicon tinh thể (Crystalline Silicon): Đây là công nghệ phổ biến nhất, bao gồm hai loại chính:
- Silicon đơn tinh thể (Mono-crystalline): Loại pin này có hiệu suất cao hơn, khả năng chuyển đổi ánh sáng mặt trời thành điện năng tốt hơn, nhưng giá thành cũng cao hơn so với loại pin đa tinh thể.
- Silicon đa tinh thể (Poly-crystalline): Mặc dù có hiệu suất thấp hơn so với đơn tinh thể, pin đa tinh thể vẫn được ưa chuộng vì giá thành rẻ hơn.
- Công nghệ màng mỏng (Thin film): Các công nghệ màng mỏng như silicon vô định hình, CIGS (Copper Indium Gallium Selenide) và CdTe (Cadmium Telluride) hiện đang dần bị mất thị phần do tấm pin silicon tinh thể có lợi thế về chi phí và hiệu suất.
Một công nghệ khác là tế bào năng lượng mặt trời arsenide gali (Gallium Arsenide), thường được sử dụng trong các ứng dụng chuyên biệt như trong không gian, nhưng không phổ biến trong các hệ thống năng lượng mặt trời thương mại.
Dựa trên xu hướng hiện tại, các doanh nghiệp nên lựa chọn tấm pin sử dụng công nghệ silicon tinh thể, với ưu tiên cho silicon đơn tinh thể nếu ngân sách cho phép, bởi loại này có hiệu suất cao và độ bền tốt hơn.

2. Hiệu suất của tấm pin
Hiệu suất là một trong những tiêu chí quan trọng nhất khi lựa chọn tấm pin năng lượng mặt trời. Hiệu suất của tấm pin được xác định bởi khả năng chuyển đổi ánh sáng mặt trời thành điện năng. Tấm pin có hiệu suất từ 17% trở lên là sự lựa chọn tốt, đảm bảo khả năng thu năng lượng cao.
Hiệu suất tế bào quang điện (Solar cell efficiency) thường cao hơn hiệu suất của toàn bộ tấm pin khoảng 2-3%, vì vậy doanh nghiệp cần lưu ý rằng, chỉ số hiệu suất cần tập trung là hiệu suất của tấm pin, không chỉ của tế bào.
Việc chọn tấm pin có hiệu suất cao không chỉ giúp thu được nhiều năng lượng hơn mà còn đảm bảo hiệu quả sử dụng trong thời gian dài.
3. Hệ số nhiệt độ
Hệ số nhiệt độ (Temperature coefficient) phản ánh mức độ ảnh hưởng của nhiệt độ lên hiệu suất của tấm pin. Khi nhiệt độ tăng cao, hiệu suất của tấm pin sẽ giảm. Đối với các khu vực có nhiệt độ cao như Việt Nam, yếu tố này càng trở nên quan trọng.
Tấm pin có hệ số nhiệt độ thấp sẽ giảm hiệu suất ít hơn khi nhiệt độ tăng. Hệ số nhiệt độ lý tưởng là -0.40%/°C hoặc thấp hơn, giúp tấm pin hoạt động tốt hơn trong điều kiện nhiệt độ cao thường xuyên.
4. Sự suy giảm hàng năm
Tấm pin năng lượng mặt trời sẽ bị suy giảm hiệu suất theo thời gian do các yếu tố vật lý và hóa học. Thông thường, tấm pin silicon tinh thể sẽ suy giảm 2% trong năm đầu tiên và sau đó khoảng 0.67% mỗi năm.
Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều tấm pin có thể bị suy giảm nhanh hơn, đặc biệt trong các điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Vì vậy, doanh nghiệp nên lựa chọn các nhà sản xuất đã được kiểm chứng về độ bền của sản phẩm và có uy tín trên thị trường.
5. Bảo hành
Bảo hành là một yếu tố không thể bỏ qua khi đầu tư vào hệ thống năng lượng mặt trời. Các tấm pin năng lượng mặt trời thường được bảo hành về công suất trong 25 năm. Có hai loại bảo hành phổ biến:
- Bảo hành phân đoạn: Bảo hành công suất ở mức 90% trong 10 năm đầu và 80% trong 15 năm tiếp theo.
- Bảo hành tuyến tính: Đảm bảo mức suy giảm không quá 0.7% mỗi năm và cam kết công suất tối thiểu 80% sau 25 năm.
Bảo hành tuyến tính là lựa chọn tốt hơn vì nó bao phủ các tình huống suy giảm đột ngột, đảm bảo quyền lợi cho doanh nghiệp trong suốt vòng đời sản phẩm. Biểu đồ dưới đây cung cấp cái nhìn tổng quan về sự khác biệt trong việc bổ sung bảo vệ bởi bảo hành tuyến tính.

6. Chứng nhận chất lượng
Các chứng nhận từ các tổ chức quốc tế uy tín như TUV Rheinland, UL, ETL, Intertek, và TUV Nord là yếu tố quan trọng đảm bảo chất lượng của tấm pin. Các chứng nhận này cho thấy sản phẩm đã được kiểm tra kỹ lưỡng và đáp ứng các tiêu chuẩn về độ bền và hiệu suất.
Doanh nghiệp nên tránh các tấm pin không có chứng nhận vì chúng có thể không đáp ứng được các tiêu chuẩn chất lượng cần thiết cho việc hoạt động lâu dài.
7. Kinh nghiệm của nhà sản xuất
Khi đầu tư vào hệ thống năng lượng mặt trời, doanh nghiệp nên lựa chọn các nhà sản xuất có ít nhất 10 năm kinh nghiệm. Điều này đảm bảo rằng sản phẩm đã được thử nghiệm qua thời gian và nhà sản xuất có đủ uy tín để hỗ trợ bảo hành lâu dài.
Các nhà sản xuất mới hoặc có kinh nghiệm ít hơn có thể không đảm bảo được độ bền và khả năng hỗ trợ nếu xảy ra vấn đề về chất lượng.
8. Loại kính phủ trên tấm pin
Loại kính phủ trên tấm pin cũng ảnh hưởng đến hiệu suất của hệ thống năng lượng mặt trời. Kính phủ chống phản xạ (Anti-reflective coating – ARC) giúp cải thiện khả năng hấp thụ ánh sáng mặt trời, đặc biệt trong các điều kiện ánh sáng yếu như buổi sáng sớm hoặc chiều muộn. Ngoài ra, lớp phủ này còn giúp giảm thiểu bụi bám trên bề mặt tấm pin, đảm bảo hiệu suất ổn định hơn trong quá trình vận hành.

9. Các yếu tố khác
Một số yếu tố phụ khác cần xem xét khi lựa chọn tấm pin năng lượng mặt trời bao gồm:
- Cấu hình thanh cái (busbar): Các tấm pin có 4 thanh cái trở lên thường có hiệu suất cao hơn và độ bền cơ học tốt hơn.
- Độ bền cơ học: Tấm pin cần có khả năng chịu đựng được các điều kiện thời tiết khắc nghiệt như gió mạnh, mưa lớn và bức xạ mặt trời cường độ cao.
10. Giá cả
Giá cả là một yếu tố không thể tránh khỏi khi doanh nghiệp quyết định đầu tư vào hệ thống năng lượng mặt trời. Tuy nhiên, giá cả không nên là yếu tố ưu tiên hàng đầu. Các tấm pin cần phải hoạt động ổn định trong ít nhất 25 năm và chịu đựng được nhiều điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Do đó, chất lượng và hiệu suất lâu dài nên được ưu tiên hơn giá thành.
Kết luận
Việc lựa chọn tấm pin năng lượng mặt trời cho doanh nghiệp đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng và hiểu biết sâu sắc về các yếu tố công nghệ, hiệu suất và độ bền của sản phẩm. Bằng cách xem xét các yếu tố như công nghệ tấm pin, hiệu suất, hệ số nhiệt độ, bảo hành và chứng nhận chất lượng, doanh nghiệp có thể tối ưu hóa hiệu quả đầu tư vào năng lượng mặt trời, đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả và bền vững trong nhiều năm.